De economie in Nederland is in 2023 met 0,1% gegroeid. Dat is fors lager dan in 2022, toen er nog veel groei werd ingehaald na de coronapandemie. In de komende jaren zal de groei iets hoger zijn, met 0,5% in 2024 en 1,3% in 2025 (Eurozone: 0,7% in 2024 en 1,6% in 2025). De belangrijkste oorzaken van de afkoeling van de economie zijn de terugval van de wereldhandel en het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (verhoging korte rente). Dat beleid is nodig om de hoge inflatie te bestrijden.
Na een recordhoogte van 11,6% in 2022, is de inflatie in 2023 gedaald naar 4,1%. De verwachting is dat deze in 2024 verder daalt naar 2,5%, en in 2025 met 2,1% dichterbij de beoogde 2% komt (Eurozone: 2,4% in 2024 en 2,0% in 2025). De lagere energieprijzen en de renteverhogingen van de centrale banken zijn hier de belangrijkste oorzaken van.
Macro-economische cijfers Nederland | ||
|---|---|---|
Percentages | 2025 | 2024 |
Reële groei BBP (Nederland)%* | 1,30 | 0,50 |
Reële groei BBP (Eurozone)%* | 1,60 | 0,70 |
Inflatie % HICP (Nederland)* | 2,10 | 2,50 |
Inflatie % HICP (Eurozone)* | 2,00 | 2,40 |
(Refi)rente (ECB)%** | 2,00 | 3,15 |
3-maands rente%** | 1,80 | 2,95 |
10-jaars rente staat%** | 1,90 | 2,30 |
* Gegevens o.b.v. CPB Macro Economische Verkening 2025 september 2024 (Jaargemiddelden)
** stand ultimo
Ontwikkelingen korte rente (voor leningen met een looptijd korter dan of gelijk aan één jaar)
Na een reeks van tien renteverhogingen in 2022 en 2023 houdt de ECB de depositorente sinds oktober 2023 constant. In totaal steeg de depositorente (beleidsrente) met 4,5% van onder nul naar 4%. Met de hogere rentes wil de Europese Centrale Bank (ECB) de economie afremmen en de inflatie richting de ECB-doelstelling van 2% sturen. De verwachting is dat dit eind 2024 het geval is. Deze verwachting was reden genoeg om de beleidsrente in juni 2024 te verlagen met 0,25% en de ECB zal dat vervolgens nog enkele keren doen in 2024 en 2025. Hierdoor wordt de vraag ondersteund en de economische groei gestimuleerd. Verwacht wordt dat de depositorente eind 2024 op 3% ligt en eind 2025 op 2% of zelfs lager.
Renteontwikkelingen lange rente (voor leningen met een looptijd langer dan één jaar)
De lange rente wordt vooral beïnvloed door de inflatieverwachtingen. Nu de inflatie een dalende trend vertoont, wat leidde tot een verlaging van de depositorente door de ECB, is de verwachting dat ook de 10-jaars rente op Nederlandse staatsleningen verder dalen van circa 2,8% medio 2024 naar circa 2,3% eind 2024 en circa 1,9% eind 2025.