Onderwijs

Alle Haagse inwoners moeten ongeacht hun achtergrond de kans krijgen om via onderwijs het beste uit zichzelf te halen. De gemeente wil gelijke onderwijskansen voor alle kinderen en jongvolwassenen in Den Haag. Om dit beoogd maatschappelijk effect te bereiken heeft de raad de Haagse Educatieve Agenda 2022-2026 ‘Kiezen voor kansen’ RIS311077 (HEA) vastgesteld. Het overkoepelende doel voor deze HEA is het bevorderen van kansengelijkheid.

In de HEA staan vier ambities centraal:  

1. Voldoende, bevoegde en bekwame onderwijsprofessionals.
2. Optimale leer- en ontwikkelomgeving.
3. De juiste ondersteuning en een passende plek voor alle kinderen en jongeren.
4. Onderwijs dat bijdraagt aan de brede welvaart van Hagenaars.

Hieronder wordt specifiek voor 2025 ingegaan op de uitvoering van de HEA en de daarbij behorende acties.  Voor de doelen en acties  per ambitie wordt er, voor zover mogelijk, verwezen naar het RIS-stuk.

Ambitie 1 Voldoende, bevoegde en bekwame onderwijsprofessionals
De HEA draagt bij aan het zo effectief mogelijk inzetten van de bevoegde leraar en het leraar zijn in Den Haag aantrekkelijk te maken. Hiervoor gaan we in 2025:

Professionals in en om de klas ondersteunen
We verwachten dat er 8 netwerken voor leren en innoveren actief zullen zijn waarin onderwijsprofessionals van meerdere scholen en besturen deelnemen. We zetten in op ondersteuning in 100 Haagse klassen met ongeveer 75 studenten in het primair- en voortgezet onderwijs. In het Noodplan primair onderwijs Den Haag ligt de nadruk op kennisdeling en samenwerking tussen de schoolbesturen om het onderwijsvraagstuk 'anders organiseren’ handen en voeten te geven. Minimaal 25 schoolleiders in het primair onderwijs krijgen ondersteuning bij de uitvoering van hun taken.

Breed aanbod van opleidingen en bijscholingsmogelijkheden realiseren
Vanuit het Noodplan primair onderwijs Den Haag streven we naar minimaal 100 startende zij-instromers per schooljaar. Het programma Ontwikkeldoor biedt rond 30 deelnemende onderwijsassistenten de mogelijkheid om door te stromen richting vervolgopleidingen zoals de Associate Degree Pedagogisch Educatief Professional (AD-PEP) of pabo door het volgen van modulair onderwijs. Met het inductieprogramma voortgezet onderwijs wordt het begeleidings- en professionaliseringsaanbod voor startende docenten verder uitgebreid op basis van (bij)scholingsbehoeften. Hiernaast zetten we in op het versterken van structurele inzet door vakkrachten. Met ingang van schooljaar 2024-2025 kunnen zij een opleidingstraject volgen op het gebied van pedagogisch-didactische vaardigheden, ontwikkeld door Hogeschool Inholland en de Haagse Hogeschool.

Arbeidsmarktstrategie voor onderwijsprofessionals inzetten
Programma De Rode Loper maakt zich sterk voor de instroom van nieuwe docenten (jongeren, zij-instromers, statushouders) door middel van wervingscampagnes, informatie- en oriëntatieactiviteiten. Zo organiseert De Rode Loper o.a. Wereldburgers voor de Klas, De Haagse Lerarenbeurs en de Haagse Banenmarkt. Met het doorontwikkelen van onze communicatiestrategie willen we meer potentiële leraren voor het mbo bereiken. Hiernaast zetten we met een stedelijke wervingscampagne in op de uitbreiding van de Haagse LerarenPas naar circa 7.000 actieve accounts. Voor de arbeidsmarkttekorten voor de kinderopvang wordt in afstemming met het werkveld bepaald welke stedelijke maatregelen er getroffen moeten worden op basis van het onderzoek naar de personele tekorten in de Haagse kinderopvang.

Ambitie 2 Optimale leer- en ontwikkelomgeving
Kinderen en jongeren ontwikkelen zich het beste in een omgeving die hen uitdaagt op cognitief, sociaal-emotioneel en fysiek gebied. Voor veel kinderen is een optimale leer- en ontwikkelomgeving niet vanzelfsprekend. Hiervoor gaan we in 2025:

Investeren in extra en intensieve leertijd met focus op doelgroepen en taal
Om het bereik van doelgroepkinderen te vergroten, zetten we peuterconsulenten in en bieden gratis voorschoolse educatie aan. Zomerscholen blijven ook in 2025 bestaan en hebben een aanbod gericht op basisvaardigheden en talentontwikkeling waarbij het streven is dat er 10 zomerscholen zijn met meerdere deelnemende scholen per zomerschool. De bestaande 6 kopklassen worden naar verwachting met 1 kopklas uitgebreid. We investeren blijvend in het begeleiden en het bieden van extra (taal)ondersteuning aan nieuwkomers Dit gebeurt middels nieuwkomersonderwijs in het primair, internationale schakelklassen in het voortgezet onderwijs en binnen het middelbaar beroepsonderwijs. De brugfunctionaris wordt ingezet om de verbinding tussen ouders, school en instanties en partners in de wijk te leggen. In Den Haag Zuidwest werken op vrijwel alle scholen brugfunctionarissen.

Talent ontwikkelen op school, thuis èn in de wijk
We faciliteren extra en intensieve leertijd op scholen voor het primair- en voortgezet onderwijs (activiteiten richten zich op taalontwikkeling, sport, muziek, kunst en persoonlijke ontwikkeling). We stimuleren cultuureducatie op alle scholen en investeren in 15 sport- en beweegclubs in het voortgezet onderwijs, daarnaast faciliteren we de combinatiefunctionaris op ruim 80 basisscholen. In gebieden met de laagste sportdeelname worden 5 Haagse sporttuinen geëxploiteerd.  Verder faciliteren we voor ruim 100 scholen het schoolzwemmen. We zetten in op leesbevordering en huiswerkbegeleiding voor 200 leerlingen via samenwerking met de Bibliotheek Den Haag en Heel Den Haag Leest.

Soepele overgangen realiseren tussen opvang- en onderwijssectoren
We zorgen voor een doorgaande lijn van de voorschoolse educatie naar het primair onderwijs. Met een warme overdracht en afstemming in het pedagogisch educatief handelen, stimuleren we een goede overgang van de voorschool naar de vroegschool. We faciliteren onderwijsondersteunende programma's zoals BOVO en AanmeldenPO voor een soepele aanmelding op het primair onderwijs en de overgangen tussen primair en voortgezet onderwijs en naar het mbo of hbo. Hiernaast realiseren we een activiteitenprogramma in 2025 voor studiekeuzebegeleiding en loopbaanoriëntatie om te voorkomen dat leerlingen in het vervolgonderwijs of op de arbeidsmarkt uitvallen.

Sociale cohesie en veiligheid op school versterken
In het po , vo en mbo wordt ingezet op een veilige omgeving op school, waaronder democratisch burgerschap, tegengaan van pesten, weerbaarheid en activiteiten gericht op het tegengaan van discriminatie en het bevorderen van queer acceptatie. Ook worden onderwijsprofessionals ondersteund in het herkennen en adresseren van ondermijning, wapenbezit, radicalisering en mensenhandel. In het vo houdt Stichting Halt preventieve spreekuren op 5-15 scholen. Daarnaast bevorderen we de samenwerking tussen politie, scholen en gemeente met een samenwerkingsovereenkomst schoolveiligheid (RIS317222 ) en financieren we het onderwijsondersteunende programma Netwerk Veilige School, gericht op kennisvergaring, kennisdeling en intervisie. We stimuleren Haagse scholen om conciërges of personeel voor het vervullen van conciërgetaken in dienst te nemen, zodat zij ook een bijdrage kunnen leveren aan een veilig schoolklimaat. Het aantal beschikbare plekken bedraagt 100.  

Overig
We stimuleren buitenschoolse activiteiten (schoolreisjes) met een subsidieaanbod en verwachten hiermee 75 scholen voor po, sbo en so te bereiken en voor het vo 45 scholen. Tevens blijven we investeren in voldoende en divers aanbod van internationaal onderwijs door het faciliteren van een netwerk van internationale scholen in de regio Leiden-Den Haag-Delft.

Ambitie 3 De juiste ondersteuning en passende plek voor alle kinderen en jongeren 
Kinderen moeten hun talenten kunnen ontwikkelen en onderwijs kunnen volgen dat past bij hun talenten en ambities. Met de juiste ondersteuning vergroten we hun kansen voor de toekomst. We willen het percentage voortijdig schoolverlaters onder de 2,5% krijgen en houden . Hiervoor gaan we in 2025:

Passend onderwijs of ondersteuning organiseren
Er worden gesprekken gevoerd met samenwerkingsverbanden passend onderwijs en jeugdhulpaanbieders Kracht en rondomJou om te komen tot afspraken over inclusief onderwijs (RIS318251 ). Deskundigheidsbevordering op de kinderopvang wordt ondersteund en we halen behoeften op om inclusieve kinderopvang te kunnen bieden aan kinderen met extra zorgbehoeften die niet terecht kunnen in de reguliere kinderopvang. De screeningsprocedure wordt versneld voor kinderen die op de wachtlijst staan voor het speciaal onderwijs, om kinderen en gezinnen passend perspectief te bieden (RIS318493 ).

Er zijn kinderen van wie enerzijds duidelijk is dat zij niet in het regulier onderwijs kunnen instromen, maar anderzijds nog onduidelijk is wat een passend aanbod voor hen is. Voor deze kinderen organiseren we op minimaal 9 Haagse scholen jeugdhulp in startklassen. Ook zorgen we voor plaatsingstafels om kinderen zo snel mogelijk te helpen aan een plek in het regulier of passend onderwijs (RIS318493 ). Om de overgang van zorg (kinderdagcentra) naar onderwijs voor kinderen te vergemakkelijken, zetten we leerkrachten of jeugd-onderwijsarrangementen in op minimaal 5 Haagse kinderdagcentra. De collectieve inzet van onderwijs-jeugdhulparrangementen en het schoolmaatschappelijk werk, brengen we per 1 augustus 2025 onder bij Kracht en rondomJou.

Toekomstperspectief bieden aan jongeren in een kwetsbare positie
Alle Haagse jongeren van 16 tot 27 jaar die geen startkwalificatie hebben, geen onderwijs volgen en niet werken, zijn in beeld en we begeleiden hen terug naar het onderwijs of helpen bij het vinden van een plek op de arbeidsmarkt. Daarnaast realiseren we een goede aansluiting op de arbeidsmarkt voor jongeren in een kwetsbare positie, door inzet van begeleidingstrajecten en de samenwerking met partners.

Ambitie 4 Onderwijs dat bijdraagt aan de brede welvaart van Hagenaars
De HEA zorgt ervoor dat onderwijs bijdraagt aan de (kennis)economie van de stad en de regio, en dat onderwijs een impuls geeft aan sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen. ​ Hiervoor gaan we in 2025:

Investeren in basisvaardigheden voor volwassenen
We zorgen voor een ruim aanbod in trajecten basisvaardigheden (taal, rekenen en digitale vaardigheden) voor volwassenen die moeite hebben met basisvaardigheden (NT1 en NT2). Dit is voor inwoners die hier zijn geboren en getogen en voor nieuwkomers. We blijven investeren in de infrastructuur van de Haagse taalketen, zodat deze behouden blijft en waar mogelijk verder versterkt en geïntensiveerd kan worden met als doel het bereik te verhogen en te zorgen voor passend aanbod en een doorlopende leerlijn voor deelnemers (zie de Taalnota, RIS307986 ). Door het geven van een impuls aan het (laten) organiseren van taallessen aan werknemers wordt de rol van werkgevers gestimuleerd met als doel meer mensen te bereiken. Ook zetten we meer middelen in om een ruimer en diverser aanbod aan laagdrempelige activiteiten in de wijken te stimuleren met als doel meer mensen te bereiken.

Aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt verbeteren
We stellen subsidie beschikbaar voor minimaal 8 trajecten gericht op het vernieuwen van opleidingen in tekortsectoren en voor het ontwikkelen van opleidingsaanbod gericht op om- en bijscholing van werkenden en werkzoekenden. Ook zetten we de samenwerking met onderwijsinstellingen en bedrijven gericht op het bevorderen van gelijke stagekansen voort.

Investeren in een divers aanbod van mbo-, hbo- en wo- opleidingen en (toegepast) onderzoek
We stimuleren door middel van subsidie vernieuwend vervolgonderwijs in Den Haag, aansluitend bij het profiel van Den Haag als internationale stad van vrede en recht en als bestuurlijk centrum van Nederland.

Investeren in een aantrekkelijke studentenstad
We streven ernaar dat ten opzichte van 2024 er in 2025 meer mbo-studenten deelnemen aan studentenevenementen zoals de stadsbrede introductieweek Hi The Hague en dat zij actief deelnemen aan de organisatie hiervan (RIS318663) .

Actieplan Taal
We geven in 2025 verder uitvoering aan het plan Actieplan Taal (RIS316363 ), aan de hand van de vier actielijnen. In het actieplan Taal zijn bij de vier actielijnen concrete interventies opgenomen die bijdragen aan het doorbreken van de cyclus van laaggeletterdheid. Bij het doorbreken van deze cyclus richten we ons op jonge kinderen (0-12 jaar) en hun ouders/verzorgers.

Voor Onderwijsbeleid zijn er in 2025 voor € 81,4 mln. aan lasten en € 47,2 mln. aan baten begroot.

De lasten bestaat uit: € 76,6 mln. voor bekostiging van de subsidieregelingen en opdrachten, € 4,7 mln. salarissen en sociale lasten en € 0,1  mln. diverse overige kosten.

De baten bestaan uit: € 47,2 mln. rijksmiddelen in de vorm van specifieke uitkeringen (SPUKS).

Kinderopvang is een belangrijke voorziening in de stad. Er zijn 772 locaties van Kinderdagverblijven, Buitenschoolse opvang (BSO), Gastouderbureaus en Gastouders. Ons doel is het borgen, bewaken en waar nodig herstellen van de kwaliteit van de kinderopvang in Den Haag. In de kinderopvang moeten kinderen veilig zijn, verzorgd worden en gestimuleerd raken in hun ontwikkeling. Kinderopvang draagt zo bij aan een goede start voor kinderen in het basisonderwijs en de samenleving in het algemeen. Daarnaast is goede kinderopvang essentieel voor Den Haag als aantrekkelijke vestigingsstad voor werkende en studerende ouders en werkgevers.

We gaan GGD Haaglanden de opdracht geven om conform de Wet kinderopvang, alle locaties voor dagopvang (325), buitenschoolse opvang (221) en gastouderbureaus (6) te inspecteren. Ook worden alle gastouders (220) bezocht. Het Haagse deel van het Landelijk register kinderopvang wordt bijgehouden, om te zorgen dat het register up to date is. Daarnaast handelen we vanuit het register wijzigingen en aanvragen af voor toestemming tot start van de exploitatie van een kinderopvanglocatie.

We handhaven waar nodig de kwaliteit van de kinderopvang. Wanneer door de GGD één of meerdere overtredingen op de kwaliteitseisen geconstateerd wordt, dan zet het team handhaving kinderopvang een handhavingsactie in conform de Beleidsregels handhaving kinderopvang gemeente Den Haag 2024 (RIS318830 ) . Dit zorgt voor een herstel en borging van de kwaliteit. We blijven in gesprek met de kinderopvangorganisaties tijdens bijeenkomsten en stellen meerdere keren per jaar een nieuwsbrief op om organisaties te informeren over actualiteiten en wijzigingen in de Wet kinderopvang. We leggen verantwoording af aan het Rijk over het toezicht en de handhaving.

Voor Kinderopvang zijn er in 2025 voor € 6 mln. aan lasten en € 5,4 mln. aan baten begroot.
De lasten bestaan uit: € 2,6 mln. kapitaallasten, € 1,5 mln. toezicht en handhaving kinderopvang, € 1,4 mln. salarissen en sociale lasten, € 0,4 mln. overige goederen en diensten en € 0,1 mln. belastingen.

De baten bestaan uit: € 5,2 mln. huren en € 0,2 mln. diverse overige baten (leges en boetes).

We willen bereiken dat zoveel mogelijk jongeren onderwijs volgen, uitstromen met minimaal een startkwalificatie en een goed toekomstperspectief hebben.

We focussen bij leerplicht op de uitvoering van het Routeboek verzuim en thuiszitters. De kern van het routeboek is dat scholen, leerplicht en andere partners rondom de school nauw met elkaar samenwerken om schoolverzuim tegen te gaan en te voorkomen dat kinderen thuiszitten. In het schooljaar 2024-2025 wordt een vernieuwde versie van het routeboek uitgerold, waarin onder andere meer aandacht is voor opschalingsmogelijkheden. Het voornemen is om het thuiszittersteam in 2025 voort te zetten. Dit team bestaat uit leerplichtambtenaren die gespecialiseerd zijn in thuiszitters. Zij ondersteunen ouders en kinderen door samen met onderwijs- en zorgpartners te zoeken naar oplossingen.

We richten ons bij voortijdig schoolverlaten op de nog nauwere samenwerking tussen het Jongerenpunt070 en het mbo om uitval te voorkomen en jongeren van school naar een duurzame plek op de arbeidsmarkt te begeleiden. In het kader van de nieuwe Wet van school naar duurzaam werk, die naar verwachting in augustus 2025 in werking treedt, wordt ook de regionale samenwerking versterkt. Daarnaast blijft het Jongerenpunt070 zich in de wijken inzetten om jongeren actief te benaderen en te begeleiden naar onderwijs, werk en meer zelfredzaamheid.

Voor Leerlingzaken zijn er in 2025 voor € 8 mln. aan lasten en € 0,9 mln. aan baten begroot.

De lasten bestaat uit: € 5,5 mln. salarissen en sociale lasten, € 1,4 mln. overige goederen en diensten en € 1,1 mln. kosten voor de uitvoering Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC/VSV).

De baten bestaan uit: € 0,8 mln. rijksbijdrage voor de uitvoering Regionale Meld- en Coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten (RMC/VSV) en € 0,1 mln. diverse overige baten.

De gemeente is verantwoordelijk voor de bekostiging van vervoersvoorzieningen voor leerlingenvervoer ( RIS18880 ). Hiermee wordt het reizen naar school en weer terug naar huis van kinderen die in aanmerking komen voor leerlingenvervoer (deels) gefaciliteerd. We willen ook bereiken dat leerlingen en gezinnen zo zelfredzaam als mogelijk participeren. Hier valt ook onder dat, indien mogelijk, kinderen zelfstandig leren reizen. Hiernaast wordt vol ingezet op verbetering van de kwaliteit van het leerlingenvervoer.

Aanvragen voor leerlingenvervoer worden in behandeling genomen en er wordt beschikt op de aanvraag. Er wordt een financiële vergoeding uitgekeerd voor het inzetten van eigen vervoer, reizen per fiets of met het openbaar vervoer. Hiernaast bekostigen we aangepast (taxi)vervoer. Voor kinderen vanaf 9 jaar stellen we een vervoersontwikkelingsplan op als onderdeel van de beschikking. Jeugdigen die naar het v(s)o gaan verplichten we om een cursus te volgen waarin ze leren reizen in en met het ov.
Er wordt zoveel mogelijk maatwerk geboden binnen de toekenning van het leerlingenvervoer. Zo werken we samen met het Doorbraaklab als ouders door een afwijzing van de aanvraag ernstig in de problemen komen (RIS318881 ) . De aanbesteding voor de inhuur van vervoerscoördinatie wordt in 2025 afgerond om het nieuwe contract te laten ingaan per 1 augustus 2025. Er wordt nauw samengewerkt met vervoerder Noot om de kwaliteit van het leerlingenvervoer te verbeteren. Om efficiënte ritplanningen te maken zodat kinderen zo goed mogelijk vervoerd worden, wordt de voortgang in maandelijkse overleggen gemonitord en wordt het vergroten van de capaciteit gestimuleerd.

Voor Leerlingenvervoer zijn er in 2025 voor € 10,7 mln. aan lasten begroot. Dit bestaat uit € 9,6 mln. vervoersvoorzieningen, € 0,5 mln. salarissen en sociale lasten en € 0,6 mln. diverse overige kosten.

De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van het primair, voortgezet en speciaal onderwijs. We zorgen ervoor dat scholen gehuisvest zijn in adequate schoolgebouwen van voldoende capaciteit.

Schoolbesturen krijgen via jaarlijkse programma’s onderwijshuisvesting bekostiging vanuit de gemeente voor nieuwbouw of renovatie van schoolgebouwen. In het Integraal Huisvestingsplan (IHP) Onderwijs Den Haag 2024 – 2034 (RIS317535 ) wordt 10 jaar vooruitgeblikt op de te verwachten investeringen in nieuwbouw of renovatie.

De volgende grote projecten, voorgesteld op het concept Programma onderwijshuisvesting 2025, worden verwacht te starten in 2025:

• Renovatie van Strandwacht, aan Paddepad 6-8;
• Uitbreiding van The International School of The Hague, aan Wijndaelerweg 11;
• Revitalisering van monumentaal schoolgebouw van de De la Reyschool, aan De la Reyweg 212;
• Nieuwbouw voor Yunus Emre aan Haardstede 1.

Daarnaast is de verwachting dat met de volgende projecten uit eerdere programma’s onderwijshuisvesting in 2025 gestart wordt:

• Vervangende nieuwbouw van Horizon aan Paets van Troostwijkstraat 93;
• Vervangende nieuwbouw van de Oranje Nassauschool aan Weissenbruchstraat 119;
• Vervangende nieuwbouw van Montessori Houtwijk, aan Architect Berlagelaan 125.

Voor Onderwijshuisvesting zijn er in 2025 voor € 44,7 mln. aan lasten begroot. Dit bestaat uit € 21 mln. kapitaallasten, € 8,0 mln. exploitatiekosten programma Onderwijshuisvesting, € 7,2  mln. overige goederen en diensten, € 3,6  mln. belastingen, € 1,8  mln. salarissen en sociale lasten en € 3 mln. aan subsidies.